Sankcje związane z przewozem i obrotem paliwami – wybrane orzecznictwo
2020-03-20, Adwokat Katowice Kamil Draga
Także w omawianej we wcześniejszych wpisach na blogu sytuacji nakładania wszelakich kar przez stosowne organy administracji z pewną odsieczą przychodzi orzecznictwo sądowoadministracyjne, zaś sądy nierzadko uchylają zaskarżone decyzje o karach i nie prezentują tak surowej czy nieprzychylnej względem przedsiębiorcy interpretacji przepisów, uwzględniając te aspekty, których organy te starają się nie dostrzegać.
Warto zatem wymienić następujące wyroki:
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 15 stycznia 2020 r. I SA/Ol 649/19:
„Przepisy ustawy SENT nie narzucają regulacji według których należałoby przeprowadzić analizę możliwości odstąpienia od ukarania. Organ ma tu wiec pewną swobodę działania. W ocenie Sądu poddający się weryfikacji i logiczny jest tok rozumowania DIAS, oparty na ustaleniu, że koszt zapłaty kary jest dla skarżącej znikomy w stosunku do kosztów prowadzonej przez nią działalności, co w postaci liczbowej opisano w zaskarżonej decyzji. W ten sposób racjonalnie wykazano brak przesłanki ważnego interesu przewoźnika, gdyż kwota kary jest znikoma w stosunku do ponoszonych kosztów działalności, na dzień nałożenia kary.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 21 listopada 2019 r. II SA/Go 595/19:
„Zwrot "ważny interes przewoźnika" nie dotyczy tylko nadzwyczajnych okoliczności, ale powinien uwzględniać również trudną sytuację ekonomiczną przewoźnika. Oczywiście nie każde trudności finansowe przewoźnika mogą uzasadniać odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej, lecz tylko takie, które wiązałyby się z zagrożeniem dla jego interesu.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 29 października 2019 r. III SA/Gl 734/19
„Wszystkie obowiązki przewoźnika wymienione w art. 7 ustawy o SENT mają charakter formalny, a jednak ustawodawca uznał w art. 24 ust. 1 ustawy o SENT, że ich niewypełnienie, a ściślej: niewypełnienie któregokolwiek z nich, skutkuje nałożeniem kary pieniężnej w wysokości 10 000 zł. Brzmienie przepisu wskazuje, że zarówno wydanie decyzji nakładającej karę jak i jej wysokość, nie zależą od uznania organu, bowiem w przepisie tym wyraźnie wskazano "nakłada się karę". Nadto nakładając karę, organ nie ma podstaw do badania przyczyn, dla których przewoźnik nie wpisał wymaganych danych do zgłoszenia, bowiem nie jest ona uzależniona od wystąpienia przesłanki winy.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 22 sierpnia 2019 r. I SA/Ol 462/19:
„Odstępstwo od nałożenia kary pieniężnej jest instytucją o charakterze wyjątkowym, gdyż zasadą jest płacenie kar, a nie zwalnianie z tego obowiązku. Zwolnienie z kary jest uzasadnione w sytuacjach bardzo szczególnych i wyjątkowych, na które strona nie miała wpływu i które były niezależne od sposobu jej postępowania. Podkreślić należy, że o istnieniu ważnego interesu przewoźnika, uprawiającego do odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej nie decyduje jego subiektywne przekonanie, lecz decydować powinny kryteria zobiektywizowane, w każdym przypadku inne, uwzględniające różnorodne aspekty sprawy.”,
Wyrok WSA w W-wie z dnia 23 maja 2019 r. VIII SA/Wa 235/19:
„Mając na uwadze ratio legis ustawy o SENT uznać należy, że nakładanie kar pieniężnych na podmioty wymienione w tej ustawie powinno zostać każdorazowo powiązane z koniecznością uprawdopodobnienia przez organ podatkowy, że wykazane uchybienie podmiotu wysyłającego lub odbierającego bądź przewoźnika może skutkować uszczupleniem dochodów podatkowych budżetu państwa. Celem nie jest tu zwiększanie dochodów budżetu państwa z tytułu kar nakładanych na podmioty działające w sposób legalny, dopuszczających się uchybień formalnych czy tez oczywistych omyłek, związanych między innymi z wątpliwościami dotyczącymi wykładni i stosowania przepisów ustawy o SENT, które siłą rzeczy występują w początkowym okresie obowiązywania szczególnych regulacji przewidzianych w tej ustawie.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2019 r. VIII SA/Wa 178/19
„Organy stosujące przepisy ustawy o SENT mają obowiązek wykazania nie tylko uchybień podmiotów, do których przepisy te mają zastosowanie, ale także wykazania z urzędu, że nie wystąpiły przesłanki do odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej. O ile zaistnienie przesłanki "ważnego interesu" podmiotu wysyłającego, podmiotu odbierającego lub przewoźnika może zostać wykazane w zasadzie wyłącznie we współpracy z tym podmiotem, o tyle przesłanka interesu publicznego w tym, aby nałożyć w realiach danej sprawy karę pieniężną na ww. podmiot, który dopuścił się podlegających karze uchybień, może i powinno być przedmiotem rozważań organu podatkowego stosującego przepisy ustawy o SENT z uwzględnieniem celów tej ustawy.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 24 stycznia 2019 r. II SA/Bk 584/18:
„Użycie słowa "ważny" podkreśla wyjątkowość zastosowania instytucji odstąpienia od nałożenia kary z uwagi na tenże interes. "Ważny interes przewoźnika" nie wyczerpuje się wyłącznie w wystąpieniu nadzwyczajnych okoliczności, ale powinien uwzględniać również normalną, aczkolwiek trudną sytuację ekonomiczną przewoźnika (wysokość uzyskiwanych dochodów, wydatków, ich wzajemne proporcje itp.). Nie każde przy tym trudności finansowe mogą uzasadniać zastosowanie ulg, lecz tylko takie, które w okolicznościach sprawy wiązałyby się z zagrożeniem dla istotnego interesu zobowiązanego, w szczególności dla realizacji podstawowych potrzeb bytowych osób zobowiązanych i ich rodzin, czy też - w konsekwencji z koniecznością sięgania po pomoc społeczną.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 25 maja 2018 r. III SA/Gd 52/18:
„"Ważny interes dłużnika" występuje wtedy, kiedy obniżą się znacznie zdolności płatnicze, spowodowane zdarzeniami losowymi takimi jak: powódź, pożar, susza itp. Jednak pojęcia ważnego interesu dłużnika nie można ograniczać tylko i wyłącznie do sytuacji nadzwyczajnych, czy też zdarzeń losowych uniemożliwiających uregulowanie dochodzonej należności pieniężnej, gdyż pojęcie to funkcjonuje w zdecydowanie szerszym znaczeniu, uwzględniającym również sytuację ekonomiczną dłużnika, wysokość uzyskiwanych przez niego dochodów i wydatków.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2019 r. VIII SA/Wa 815/18:
„Dla oceny prawidłowości nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 21 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o SENT niezbędne jest ustalenie czy miał miejsce przewóz towaru podlegający systemowi monitorowania przewozu, o którym mowa w ustawie o SENT. Ponadto w świetle przytoczonych wyżej art. 3 ust. 2 pkt 1 lit. b i art. 23 ustawy o SENT istotne jest ustalenie nie tylko rodzaju przewożonego towaru, ale także jego ilości. Tym samym prawidłowa ocena, o której mowa wymaga ustalenia stanu faktycznego sprawy w sposób niebudzący wątpliwości.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 30 maja 2019 r. II SA/Bk 240/19:
„Instytucja odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej, towarzysząca przepisom ustanawiającym kompetencję organów do nakładania kar, wymaga uprzedniego ustalenia, że doszło do naruszenia prawa, a następnie - przy niezmienionej negatywnej ocenie popełnionego czynu - stwierdzenia niecelowości ukarania sprawcy.”,
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2019 r. VIII SA/Wa 815/18:
„Dla oceny prawidłowości nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 21 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o SENT niezbędne jest ustalenie czy miał miejsce przewóz towaru podlegający systemowi monitorowania przewozu, o którym mowa w ustawie o SENT. Ponadto w świetle przytoczonych wyżej art. 3 ust. 2 pkt 1 lit. b i art. 23 ustawy o SENT istotne jest ustalenie nie tylko rodzaju przewożonego towaru, ale także jego ilości. Tym samym prawidłowa ocena, o której mowa wymaga ustalenia stanu faktycznego sprawy w sposób niebudzący wątpliwości.”.
Adwokat Katowice Kamil Draga
