Posiadanie przyrządów do uprawy i zbioru marihuany
2022-12-01, Adwokat Katowice Kamil Draga
Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o przeciwdziałaniu narkomanii "kto wyrabia, posiada, przechowuje, zbywa lub nabywa przyrządy, jeżeli z okoliczności wynika, że służą one lub są przeznaczone do niedozwolonego wytwarzania, przetwarzania lub przerobu środków odurzających, substancji psychotropowych lub nowych substancji psychoaktywnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.".
Przepis ten wydaje się nie budzić większych wątpliwości w zakresie jego wykładni - wszak chodzi w nim o jakieś przyrządy, a więc rzeczy, które można z pewnością opisać, zabezpieczyć i rozstrzygnąć o ich potencjalnej zdolności do niedozwolonego wytwarzania w/w środków czy substancji.
Warto więc zapoznać się z interesującym wyrokiem, który dotyczy sytuacji związanej z posiadaniem przyrządów, które m.in. służą do uprawy marihuany oraz jej zbiorów - rozstrzygnięcie jest frapujące i może zaskakiwać:
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 lutego 2021 r. II AKa 286/19
"Nie jest karalne posiadanie, przechowywanie nabywanie, zbywanie i przerabianie przyrządów, które służą do uprawy marihuany oraz innych roślin opisanych w art. 63 ust. 1 u.p.n., jak również przyrządów, które służą do zbiorów (art. 63 ust. 2 u.p.n.). Ustawodawca w art. 54 u.p.n. wprost odsyła do znamion czasownikowych opisanych w art. 53 u.p.n., a nie innych typach.".
UZASADNIENIE
Skład orzekający
Przewodniczący: Sędzia SA Paweł Anczykowski.
Sędziowie SA: Tomasz Duski (spr.), Andrzej Solarz.
Przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej Janusza Kowalskiego.
Formularz UK 2 Sygnatura akt II AKa 286/19
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: 2
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA
0.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 2 lipca 2019 r., sygn. akt III K 31/18
0.1. Podmiot wnoszący apelację
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego
☐ oskarżyciel posiłkowy
☐ oskarżyciel prywatny
☒ obrońca
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego
☐ inny
0.1. Granice zaskarżenia
0.0.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☐ w całości ☒ na korzyść
☐ na niekorzyść
☒ w części ☒ co do winy
☒ co do kary
☒ co do środka karnego lub innego
rozstrzygnięcia albo ustalenia
0.0.1. Podniesione zarzuty Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☒ art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu
☐ art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu
☒ art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia
☒ art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☒ art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka
☐ art. 439 k.p.k.
☐ brak zarzutów
0.1. Wnioski
☐ uchylenie ☒ zmiana
1. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy
0.1. Ustalenie faktów
0.0.1. Fakty uznane za udowodnione Lp. Oskarżony Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi Dowód Numer karty
2.1.1.1.
0.0.1. Fakty uznane za nieudowodnione Lp. Oskarżony Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi Dowód Numer karty
2.1.2.1.
0.1. Ocena dowodów
0.0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów Lp. faktu z pkt 2.1.1 Dowód Zwięźle o powodach uznania dowodu
0.0.1. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 Dowód Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu
1. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków Lp. Zarzut
3.1. 1. W apelacji obrońcy oskarżonego C..
a) Rażąco surowy wymiar kary za przestępstwo z art. 204 § 2 k.k. (ust. 1-9
- str. 3-10) - zasadny,
b) naruszenie prawa materialnego z art. 54 ust. 1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii przez błędne zastosowanie tego przepisu (str. 12) - zasadny,
c) rażąco surowy wymiar kary za przestępstwo z art. 63 ust 3 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (ust. 1-6 - str. 12-14) - zasadny,
d) rażąco surowy wymiar kary łącznej
(str. 14) - zasadny.
2. W apelacji obrońcy oskarżonego L..
a) obraza przepisów postępowania która miała wpływ na treść wyroku - art. 7 kpk art. 410 kpk (ust 1a-h - str. 1-6) - częściowo zasadny,
b) błędy w ustaleniach faktycznych które miały wpływ na treść wyroku (ust 2a - q
- str. 6-11) - częściowo zasadny,
c) obraza prawa materialnego art. 18 § 3
k.k. str. 11 - niezasadny,
d) rażąca niewspółmierność kar jednostkowych i kary łącznej (ust. 1-3 - str. 11-12) - zasadny,
e) obraza prawa materialnego - Rozp.
Min. Spraw w sprawie wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną przez obrońcę z urzędu (str. 12-13) - częściowo zasadny.
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny Co apelacji obrońcy osk. C..
Zarzuty i argumenty apelacji okazały się w dużej mierze zasadne. Odnosząc się do dotyczących przestępstw sutenerstwa poszczególnych okoliczności łagodzących sformułowanych w ust 1-9 na str. 3-10 apelacji, sąd odwoławczy generalnie w większości ich nie kwestionuje. Istotnie postępowanie osk. C., jako sutenera w stosunku do prostytutek należy określić w sposób pozytywny - w szczególności w porównaniu z innymi negatywnymi zachowaniami sutenerów. Apelujący trafnie cytuje też fragmenty zeznań prostytutek charakteryzujących osk. C., wskazując również na godność kobiety jako przedmiot ochrony przestępstwa z art. 204 k.k. oraz na ryczałtowy system rozliczenia oskarżonego z prostytutkami.
Zasadnie także skarżący zwraca uwagę, iż postępowanie przygotowawcze w niniejszej sprawie zostało wszczęte w związku z podejrzeniem o handel ludźmi (a więc przestępstwo charakteryzujące się o wiele większym stopniem szkodliwości społecznej) od którego to przestępstwa oskarżeni C. i L. zostali prawomocnie uniewinnieni zaskarżonym wyrokiem.
Treść wyjaśnień osk. C., a w szczególności wskazane przez niego okoliczności, które zostały wymienione w apelacji (w ust 6 pkt a-i) również nie powinny wpłynąć negatywnie na wymiar kary. Oskarżony ma prawo wykorzystywać w swojej obronie różnego rodzaju merytoryczne argumenty i tak należy odczytywać treść jego wyjaśnień, które w tym zakresie nie mogą być traktowane jako element obciążający oskarżonego. Również jego wyjaśnienia dotyczące innego sutenera (mimo, że nie są przesłankami określonymi w art. 60 § 3 k.k. lub art. 60 § 4 k.k., co by skutkowało stosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary) nie powinny być deprecjonowane.
Przy wymiarze kary niezależnie od okoliczności łagodzących wskazanych w uzasadnieniu wyroku jak i przede wszystkim w apelacji obrońcy generalnie nie kwestionowanych przez sąd odwoławczy - nie można jednak stracić z pola widzenia istotnej okoliczności obciążającej jaką jest dotychczasowa karalność oskarżonego (czterokrotna - objęta wyrokiem łącznym, a następnie dwukrotna) za przestępstwa różnego rodzaju popełnione w latach 2002-2016.
Reasumując powyższe Sąd Apelacyjny uznał, że wymierzona oskarżonemu za przestępstwo sutenerstwa kara pozbawienia wolności nosi cechy niewspółmierności i załagodził ją do kary 2 lat i 6 miesięcy kary pozbawienia wolności (w granicach zagrożenia przypisanego oskarżonemu przestępstwa sutenerstwa z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 2 k.k. - od 4 miesięcy do 7 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności). Tak orzeczona kara sytuuje się więc bliżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia - a to w następstwie wskazanych powyżej i niedostrzeżonych należycie przez sąd I instancji okoliczności, które powinny pozytywnie dla osk. C. wpływać na wymiar orzeczonej wobec niego kary za to przestępstwo. Wysokość kary grzywny nie została zmieniona przez Sąd II instancji, gdyż nie można jej ocenić jako niewspółmiernie surową.
Ustosunkowując się do przypisanego oskarżonemu przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii należy stwierdzić co następuje.
Sąd Apelacyjny uznał, (także przy powołaniu się na zasadę procesową z art. 5 § 2 kpk, że z opinii biegłej K. K. (1) z dnia 21.04. 2017 r., uzupełnionej wspólną opinią tej biegłej oraz biegłej D. O. z dnia 17.06.2019 r., (k. 1653) nie wynika by osk. C. uprawiał konopie o szczególnie wysokim stężeniu THC i THCOOH, a uprawiane rośliny charakteryzowały się niską psychoaktywnością, a więc konsumpcja nie spowodowałaby istotnego efektu odurzającego, co w konsekwencji zmniejszało w niniejszym przypadku stopień szkodliwości przypisanego przestępstwa uprawiania marihuany.
Sąd Apelacyjny w pełni zaakceptował zarzut dotyczący niezasadności zastosowania art. 54 ust 1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Istotnie przepis art. 63 ust 3 tejże ustawy, dotyczący uprawy, (miedzy innymi marihuany jak w niniejszym przypadku), a nie dotyczy wytwarzania, przetwarzania lub posiadania. Wskazuje się na to zasadnie w komentarzu pod red. W. Górowskiego i D. Zająca "Przestępstwa narkotykowe i dopalacze" Krakowski Instytut Prawa Karnego Fundacja, Kraków 2019, str. 101:
"Nie jest karalne posiadanie, przechowywanie nabywanie, zbywanie i przerabianie przyrządów, które służą do uprawy marihuany oraz innych roślin opisanych w art. 63 ust 1 u.p.n., jak również przyrządów, które służą do zbiorów (art. 63 ust 2 u.p.n.). Ustawodawca w art. 54 u.p.n. wprost odsyła do znamion czasownikowych opisanych w art. 53 u.p.n., a nie innych typach". Powyżej zacytowany pogląd Sąd Apelacyjny akceptuje, nie podzielając tym samym stanowiska Sądu Okręgowego wyrażonego na str. 99 uzasadnienia, gdzie stwierdza się, że w aspekcie znamion czynu z art. 54 § 1 u.p.n. nie da się rozdzielić uprawy konopi (odrębnie penalizowanej w art. 63 u.p.n.) od wytworzenia z nich suszu nadającego się do palenia i wskazuje się na dalsze argumenty w tym zakresie. Dlatego też, Sąd Apelacyjny wyeliminował z opisu czynu przypisanego popełnienie wymienionego w nim przestępstwa, a z kwalifikacji prawnej - przepis z art. 54 ust. 1 u.p.n.
Poza powyższym Sąd Apelacyjny w istocie nie podważa szerokiego wywodu sądu I instancji (zawartego na str. 87-101 uzasadnienia) co do przypisania osk. C. (a także osk. L.) przestępstwa z art. 63 ust 3 u.p.n. - oczywiście z zastrzeżeniem wskazanej wyżej argumentacji apelacji obrońcy osk. C. w tym zakresie.
Podobnie jak w przypadku przestępstwa sutenerstwa, to również Sąd Apelacyjny co do zasady nie kwestionuje (z tym, że co do pkt 4 sąd nie zajmuje tak daleko idącego stanowiska jak czyni to apelacja) zawartych w apelacji w pkt II c 1-6 poszczególnych argumentów dotyczących uprawy przez osk. marihuany. Okoliczności te są więc takimi, które powinny być brane pod uwagę w sposób korzystny dla oskarżonego przy wymiarze kary za przestępstwo uprawy marihuany. Należy zastrzec w tym miejscu, że tak jak w przypadku kary za przestępstwo sutenerstwa sąd przy wymierzaniu kary za to przestępstwo nie traci z pola widzenia istotnej okoliczności obciążającej jaką jest dotychczasowa karalność oskarżonego. Dlatego też, i w przypadku tego przestępstwa i również mając na uwadze omówioną wyżej eliminację w ramach kumulatywnej kwalifikacji przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 54 ust 1 u.p.n. Sąd Apelacyjny obniżył oskarżonemu karę pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 63 ust 3 tejże ustawy do kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności przy granicach wymiaru kary od 6 miesięcy do 8 lat. Zdaniem Sądu Apelacyjnego kara ta jest w pełni adekwatna do przypisanego oskarżonemu przestępstwa, a została wymierzona bliżej dolnego progu surowego zagrożenia.
Orzeczona wobec oskarżonego kara łączna 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, przy granicach wymiaru od 2 lat i 6 miesięcy do 4 lat pozbawienia wolności uwzględnia zbliżony czasokres obu przestępstw, ale naruszenie różnych dóbr prawnych, a także treść art. 85 a k.k., w szczególności, gdy ma się na uwadze treść niezaprzeczonych twierdzeń oskarżonego o jego pełnym ustatkowaniu się i zmianie trybu życia (zawartych między innymi w treści jego pisemnego oświadczenia przestawionego sądowi odwoławczemu). Sąd uznał więc, że orzeczona kara łączna pozbawienia wolności wymierzona na zasadzie asperacji przy takim samym oddaleniu od pozostałych zasad wymiaru kary (absorpcji i kumulacji) będzie zasłużona, celowa i sprawiedliwa.
Co do apelacji obrońcy osk. L..
Istotnym zagadnieniem mocno akcentowanym w apelacji jest ustalenie roli osk.
L. (w porównaniu z rolą oskarżonego C.) w przestępstwie sutenerstwa. Apelujący posługując się cytatami z zeznań świadków, w tym przede wszystkim prostytutek starał się dowieść, iż osk. L. był jedynie kolegą osk. C., a jego udział w przestępstwie sutenerstwa nie wyczerpywał znamion czynu zabronionego i był "szczątkowy".
Tym ostatnim pojęciem, zresztą więcej niż jeden raz posłużono się w apelacji, jednak zdaniem sądu odwoławczego nie odzwierciedla ono w pełni roli osk. L.
w przypisanym mu przestępstwie z art. 204 § 2 k.k. Jest natomiast bezspornym faktem, iż to osk. C. pełniąc główną rolę w przestępstwie był w istocie sprawcą kierowniczym tego przestępstwa i w porównaniu z nim rola osk. L. była generalnie o wiele mniejsza, wręcz drugoplanowa, choć nie dotyczy to jego relacji ze świadkiem S., a także częściowo ze świadkiem K.. Dla sądu odwoławczego nie budzi wątpliwości fakt, że osk. L. winien być określony mianem współsprawcy, a nie pomocnika.
Dla przyjęcia współsprawstwa wystarczające jest nawet wypełnienie części znamion danego przestępstwa. To, że istotnie w dużej części aktywności osk. C. w zakresie jego kontaktów z poszczególnymi prostytutkami osk. L. nie brał bezpośredniego udziału nie oznacza by należało eliminować jego udział w części przestępstw, gdyż w sytuacji gdy osk. C. uznawał, że jest on mu potrzebny to wówczas osk. L. przejawiał swoją aktywność. Istotnym przykładem powyższego były wspólne kontakty obu oskarżonych z prostytutkami, także po to, aby odstraszyć konkurencję przed innymi sutenerami, a w szczególności przed R. C.. W przypadku dwóch prostytutek rola osk.
L. była natomiast bardziej znacząca. Dotyczy to oczywiście prostytutki S., z którą najpierw kontaktował się w O., gdyż tam ona mieszkała, a następnie przywiózł ją do K.. To, że wszyscy oskarżeni (a więc także osk. L.) zostali prawomocnie uniewinnieni od zarzutu z art. 189a § 1 k.k., nie wyklucza istotnej roli osk. L. w rozpoczęciu przez świadka S. pracy w charakterze prostytutki w K.. Także w przypadku świadka K.
znaczna była rola osk. L. w kontaktach z nią, w szczególności w trakcie jej pobytu we W., a także w czasie jej epizodycznego powrotu do K.. Trzeba też dodać, że opierając się chociażby jedynie na wyjaśnieniach osk. C. i osk. L., bez żadnych wątpliwości należy przyjąć, że w przypadku świadków S. i K. rola osk. L. (we współdziałaniu z osk. C.) była znacząca. Tym samym więc, nie można zaakceptować poglądu o owej szczątkowej roli osk. L., a jest oczywiste, że określenie stopnia zaangażowania się tego oskarżonego w przestępstwo sutenerstwa kierowane przez osk. C. jest ocenne. Natomiast chcąc doprecyzować rolę osk. L. w przypisanym mu przestępstwie sutenerstwa Sąd Apelacyjny dokonał zmiany opisu czynu przypisanego oskarżonym C. i L.)w porównaniu z opisem czynu przypisanego przez sąd I instancji)
na korzyść osk. L..
W konsekwencji - powyższe uwagi co do roli osk. L. wskazują, że Sąd Apelacyjny nie akceptuje twierdzenia, iż postępowanie osk. L. należałoby określić jako pomocnictwo. Było to współsprawstwo. Skarżący w apelacji na str. 22-24 dokonał swoistego streszczenia poszczególnych teorii, które klasyfikują postacie zjawiskowe przestępstwa, odwołując się w tym zakresie do piśmiennictwa i orzecznictwa, aby wykazać, że postępowanie osk. L. nie wstąpiło w zakres współsprawstwa.
Rozwinięcie zawartych w apelacji tez w tym zakresie, znalazło się w monografii A. Wąska "Współsprawstwo w polskim procesie karnym", wyd. Prawnicze W-wa 1977 r. Zawarte w niej poglądy, w szczególności w zakresie odróżnienia sprawstwa i pomocnictwa pozostają (mimo upływu wielu lat) aktualne i nie są kwestionowane przez sąd odwoławczy. Osk. L. swoim postępowaniem skutkującym zaistnieniem znamion przestępstwa z art. 204 k.k. i ułatwiając uprawianie prostytucji działał w celu uzyskania korzyści majątkowej. Nie można akceptować tezy, że osk. L. jedynie był obecny i był biernym obserwatorem zachowań osk. C. wyczerpujących znamiona przestępstwa sutenerstwa. Gdyby tak było, to postępowania osk. L. istotnie nie możnaby traktować jako współsprawstwa. W niniejszym przypadku taka sytuacja jednak nie zachodziła. Odnosząc się w tym miejscu do akcentowanego w apelacji podważenia wiarygodności świadków S. i K. przez stwierdzenie, iż świadek S. była wcześniej karana za fałszywe zeznania, a świadek K. pomówiła oskarżonych o kradzież na jej szkodę, to fakty te same w sobie, zdaniem Sądu Apelacyjnego nie eliminują wiarygodności ich zeznań, ale oczywiście mają one znaczenie i zeznania tych świadków wymagają wnikliwej oceny. Dla porządku należy jedynie przypomnieć, iż świadek K. obciążyła kradzieżą także inne osoby, a więc nie była pewna czy byli to również oskarżeni. Rola osk. L., a właśnie w przypadku prostytutki S. była znacząca i wyczerpywała bez żadnej wątpliwości znamiona przestępstwa sutenerstwa, a jak już zaznaczono wyjaśniali w tym zakresie zarówno osk. C. jak i osk. L.. Należy w tym miejscu powołać się na zeznania świadka D. wynajmującej razem ze św. S.
jedno mieszkanie podzielone na dwie części, a więc będącą obiektywnym świadkiem kontaktów osk. L. ze św. S.. Z kolei przy św. K. niesporne jest, że oskarżony jeden raz na miesiąc jechał z K. do W., by odebrać od niej pieniądze, natomiast rzeczą uboczną jest czy oskarżeni pieniędzmi tymi dzielili się z sutenerami (...).
Sąd Apelacyjny oceniając zaskarżony wyrok właśnie w zakresie roli osk. L., w szczególności w związku z treścią wniesionej apelacji uznał za zasadne dokonanie stosownych zmian w opisie czynu przypisanemu osk. L., w szczególności przez wyeliminowanie działania osk. L. przy wynajmowaniu mieszkań dla świadków K.
(w K.), D., N., gdyż z zebranego materiału dowodowego nie wynika w sposób jednoznaczny, by w tym zakresie osk. L. pełnił jakąkolwiek rolę.
Jednocześnie sąd nie rozdzielił (tak jak uczynił to Sąd Okręgowy) przestępstwa sutenerstwa przez odrębne przypisanie go każdemu z oskarżonych, ale zmienił treść wyroku sądu I instancji w tym zakresie poprzez zredagowanie treści czynu przypisanego w taki sposób, aby była ona przejrzysta w sytuacji, gdy oskarżonym C. i L. zostało przypisane (zasadnie) działanie wspólnie i w porozumieniu.
Odnosząc się z kolei do wysokości korzyści majątkowej uzyskanej przez osk. L.,
a w szczególności do przeprowadzenia w apelacji rozliczenia tych kwot, stwierdza się przede wszystkim - akcentując stanowisko Sądu Okręgowego (str. 123-124 uzasadnienia), iż przy ustaleniu wysokości korzyści majątkowej w takiej sytuacji nie odlicza się kwoty nakładów. Rzeczą oskarżonego była decyzja na co przeznaczy uzyskane kwoty, czy na dalsze inwestowanie w działalność sutenerską czy na inne cele. Ponadto - mimo, że skarżący przeprowadził wyliczenie otrzymywanych kwot, aby wskazać, że kwota uzyskana przez osk. L. była stosunkowo niedużą częścią całości kwoty - to jednak są to obliczenia hipotetyczne.
Sąd Okręgowy wyliczając uzyskane przez obu oskarżonych kwoty korzyści z sutenerstwa wskazał na sumę 134.000 zobowiązując następnie każdego z osk. do zwrotu połowy tej kwoty tj. po 67.000 zł.
Sąd Apelacyjny nie akceptuje tego rozwiązania, gdyż jest oczywiste, a co wynika z zebranych dowodów, żę istnieją poważne wątpliwości czy osk. L. otrzymał połowę zebranych kwot.
Nie pozostając w sprzeczności z zawartymi wyżej wywodami co do zasadności przypisanej L. roli współsprawcy a nie pomocnika, nie budzi wątpliwości fakt (na co już wskazano powyżej), że rola osk. L. w całości przestępstwa sutenerstwa była znacznie mniejsza niż rola osk. C.. Dlatego też Sąd Apelacyjny (oczywiście rozumując w sposób ogólny, bo dokładne wyliczenie nie jest możliwe) przyjął, iż przypisanie uzyskania korzyści majątkowych winno rozkładać się w proporcjach ¾ dla osk. C. ¼
dla osk. L.. Dlatego też, obniżono zasądzoną kwotę przepadku korzyści osiągniętej z przestępstwa dla osk. L. o ½ czyli do 33.500 zł. Wobec wniesienia w stosunku do osk. C. apelacji na korzyść nie było możliwe podwyższenie zasądzenia temu osk.
kwoty przepadku o ½ czyli do 100.500 zł. Należy również dodać, że świadek J. G.
była konkubiną osk. C., a nie była jego "partnerem biznesowym". Twierdzenie, że uzyskane korzyści należy podzielić na 3 części : dla C. L. i G. było niezasadne tym bardziej, że z przeprowadzonych dowodów (a w szczególności z wyjaśnień osk. C. i świadka G.) nie wynika, by taki podział korzyści majątkowej miał miejsce.
Ustosunkowując się do zarzutów i argumentacji apelacji obrońcy osk. L. co do przypisanego temu oskarżonemu przestępstwa uprawy marihuany, w pierwszym rzędzie należy odwołać się do wcześniejszego fragmentu niniejszego uzasadnienia odnoszącego się do analogicznego przestępstwa przypisanego osk. C., które to wywody w przypadku osk. L. pozostają w pełni aktualne, zarówno co do wskazanych w apelacji i generalnie akceptowanych przez sąd odwoławczy okoliczności łagodzących jak i co do błędnego przypisania oskarżonemu (w kumulatywnej kwalifikacji) przestępstwa z art. 54 ust 1 u.p.n.
Jednocześnie Sąd Apelacyjny nie podzielił zawartych w apelacji twierdzeń w szczególności odnoszących się do opinii kryminalistycznych, które podważają stanowisko I instancji.
Opinia biegłej D. O. 24.04.2017r, jak i wspólna opinia sporządzona przez D. O. i K. K. (3) z dnia 17.06.2019r., pozwoliły Sądowi Okręgowemu na podjęcie decyzji merytorycznej co do możliwości przypisania osk. L. przestępstwa uprawy marihuany.
Z opinii wynika jednak, że poszczególne badania zostały poprzedzone oddzieleniem systemu korzennego. Z kolei wskazanie stężenia poprzez określenie, że jest ono wyższe od dopuszczalnego jest wystarczające i korzystne dla oskarżonego, gdyż przyjmuje się w ten sposób dolną granicę ustawowego stężenia, co nie oznacza, że ewentualny margines błędu pozwalał na przyjęcie jeszcze niższego stężenia i w efekcie wyeliminowanie odpowiedzialności karnej. Należy natomiast podkreślić, że ilość roślin uprawianych przez osk. L. była ilością około 3 razy mniejszą niż ilość roślin w analogicznym przestępstwie przypisanych przez osk. C.. Ilość uprawianych roślin przekładała się na liczbę działek możliwych do uzyskania.
Sąd Apelacyjny zaakceptował stanowisko sądu I instancji co do wiarygodności zeznań świadka S. R.. To, że świadek ten obciążył swymi zeznania osk. L. nie wyłącza w niniejszym przypadku możliwości przypisania odpowiedzialności temu oskarżonemu.
Odmówienie wiary twierdzeniom świadka R. byłoby dowolne i zbyt daleko idące.
Fakt posiadania przez świadka R. innych środków odurzających w samochodzie nie wykluczało możliwości zakupu kokainy od osk. L., gdyż w sytuacji gdy inne środki nabywał od innych dostawców ujawniony narkotyk mógł uzyskać od osk. L..
Pojęcie "bezpośredniości" jako przesłanki czasowej nie wyklucza przypisania oskarżonemu L. odpowiedzialności za to przestępstwo, gdyż to, że Policja znalazła się na miejscu bezpośrednio po dokonaniu transakcji nie określa jeszcze jaki czas upłynął pomiędzy transakcją, a interwencją Policji. Kwota 310 zł znajdująca się w samochodzie L. mogła pochodzić ze sprzedaży kokainy świadkowi R., gdyż w ocenie Sądu Apelacyjnego na podstawie istniejących dowodów nie można wykluczyć, że osk. L. dysponował tą kwotą (znajdującą się w jego samochodzie) od świadka R.. Zarówno bowiem świadek R. jak i funkcjonariusze Policji nie określili bardziej precyzyjnie co w niniejszym przypadku oznacza pojęcie bezpośredniości i czy nie mogła nastąpić sytuacja, że oskarżony otrzymawszy od świadka pieniądze zaniósł je do zaparkowanego obok swojego samochodu, a potem wrócił do samochodu świadka R.. Brak precyzyjnego określenia tego pojęcia nie wyklucza przecież, że taka sytuacja mogłoby mieć miejsce i pojęcie bezpośredniości nie pozostaje z nią w sprzeczności.
Pojęcie to, jako przesłanka czasowa, to według "Słownika współczesnego języka polskiego" W-wa 1998 r. "zaraz, wkrótce po czymś". Pojęcie "bezpośrednio" różni się od pojęcia "natychmiast", które oznacza "od razu, bezzwłocznie", a więc jest to ostatnie pojęcie jest węższe od pojęcia "bezpośrednio"
Można też już zupełnie hipotetycznie przyjąć, iż osk. L. udzielił kokainy świadkowi R. nie dla osiągnięcia korzyści majątkowej (ale np. "promocyjnie", dla przyszłych transakcji) i tym samym nie przyjmować, by kwota 310 zł znaleziona w samochodzie osk. L. stanowiła zapłatę za kokainę. Taką wersję należałoby w niniejszym przypadku jednak także odrzucić z powodów procesowych w postępowaniu odwoławczym. Sąd I instancji przypisując oskarżonemu popełnienie tego przestępstwa zakwalifikował je jako wypadek mniejszej wagi z art. 59 ust 3, gdzie występują w sankcji różne rodzaje kar, a górną granicą pozbawienia wolności jest 2 lata. Natomiast, w przypadku przestępstwa z art. 58 ust 1 u.p.n., czyli udzielenia innej osobie środka odurzającego nie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej górna granica pozbawienia wolności wynosi 3 lata i przy tym przestępstwie ustawodawca nie przewidział wypadku mniejszej wagi. W konsekwencji przypisanie oskarżonemu przestępstwa udzielenia kokainy, ale nie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nie było możliwe, gdyż apelacja została wniesiona jedynie na korzyść. Należy natomiast zaakcentować, że Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego, iż osk. L. udzielił świadkowi R.
kokainy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i korzyść tą uzyskał.
Następstwem przedstawionych powyżej zmian w przypisanych osk. L. przestępstwach sutenerstwa oraz uprawy marihuany było obniżenie orzeczonych za te przestępstwa kar jednostkowych i w konsekwencji wymierzenie nowej, niższej kary łącznej.
Przedstawione powyżej w zakresie uzasadnienia dotyczącego osk. C. argumenty mają również korzystne dla oskarżonego L. znaczenie przy określeniu wysokości wymierzonych kar dotyczących tego oskarżonego - w części w zakresie przestępstwa sutenerstwa i w całości w zakresie przestępstwa uprawy marihuany. Ponadto - co jest bardzo istotne dla osk. L., oskarżony ten w porównaniu z osk. C. pełnił drugoplanową rolę przy popełnieniu przestępstwa sutenerstwo mimo, że pozostawał współsprawcą, a nie pomocnikiem.
Również jego udział w konkretnych działaniach, składających się na znamiona przestępstwa sutenerstwa w stosunku do poszczególnych prostytutek był mniejszy niż osk. C.. Znalazło to też odzwierciedlenie dokonanych przez Sąd Apelacyjny zmianach w opisie czynu przypisanego temu oskarżonemu.
Następstwem powyższego było wymierzenie osk. L. za przestępstwo sutenerstwa, przy granicach zagrożenia (za przestępstwo z art. 204 § 2 w zw. z art. 65 § 1 k.k.)
wynoszących od 4 miesięcy do 7 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności - kary 2 lat pozbawienia wolności. W przypadku przestępstwa uprawy marihuany porównanie ilości sadzonek u osk. L. (127) i u osk. C. (357) wskazuje na prawie trzykrotnie mniejszą ich ilość. Musiało to również znaleźć odzwierciedlenie w wysokości kary za to przestępstwo na korzyść osk. L. i wymierzono mu karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Przy wymierzeniu osk. L. kar za przypisane mu przestępstwa uwzględniono, jako obciążającą okoliczność jego poprzednią karalność (trzykrotną w tym działanie w warunkach recydywy specjalnej jednokrotnej w przypadku przestępstwa sutenerstwa), a także dotyczący go jednoznacznie negatywny wywiad środowiskowy.
Przy wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności w granicach jej wysokości od 2 lat do 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności została przez Sąd Apelacyjny wymierzona kara 3 lat pozbawienia wolności, na której wysokość miały wpływ (tak jak w przypadku osk. C.) czasokres popełnienia przestępstw, różny rodzaj przestępstw:
sutenerstwa oraz dwóch innych przestępstw z u.p.n., a także przesłanki wymienione w treści art. 85a k.k.
Przy określaniu wysokości kary grzywny za przestępstwo sutenerstwa Sąd Apelacyjny również uwzględnił na korzyść osk. L. jego mniejszą rolę niż osk. C. i gdy osk. C.
została wymierzona kara 150 stawek grzywny, przy wysokości jednej stawki 60 zł
(kara ta nie została zmniejszona w sądzie odwoławczym) to osk. L. wymierzono w postępowaniu odwoławczym karę 75 stawek grzywny, przy wysokości stawki dziennej 30 zł. Tym samym zostały zachowane należyte proporcje pomiędzy karami grzywny orzeczonymi wobec tych oskarżonych.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego zasądzonej kwoty wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu osk. L. należy stwierdzić co następuje.
Za dokonanie określonych czynności procesowych w toku postępowania sądowego lub za udział w posiedzeniach np. dotyczących rozpoznania zażalenia na przedłużenie tymczasowego aresztowania, czy obniżenia sumy poręczenia majątkowego zgodnie z § 18 ust 1 i 2 Rozp. Min. Spraw., z 03.10.2016 r., odrębne wynagrodzenie dla obrońców, którzy zostali powołani do tych czynności, a nie obrońców, którzy spełniają tę rolę przez cały czas trwania postępowania. Natomiast wskazana w apelacji aktywność obrońcy (m.in. dotycząca określonej czynności procesowej lub udziału w posiedzeniu), winna znaleźć ogólne odzwierciedlenie w wysokości wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu podobnie jak cechy dotyczące samej sprawy (jej zawiłość, wielkość zgromadzonego mat dowodowego).
Natomiast zasadnie w toku rozprawy odwoławczej obrońca zwrócił uwagę na kolejną okoliczność przemawiającą za podwyższeniem wynagrodzenia - a to na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23.04.2020 r., (SK 66/19 Dz. U. poz. 769)
wskazującego na niezgodność z konstytucją z przepisów Rozp. Min. Spraw. z dnia 3.10.2016 r., (Dz. U. poz. 1714), a w szczególności treść przepisów nakazujących przyznawać obrońcy z urzędu wynagrodzenie w kwocie dwukrotnie niższej od minimalnej stawki przewidzianej dla obrońcy z wyboru.
Dlatego też Sąd Apelacyjny mając na uwadze w/w wyrok Trybunału Konstytucyjnego, przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu oparł się na treści Rozp. Min. Spraw. z dnia 22.10.2015 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie
(Dz. U. poz. 1800, a konkretnie na przepisach § 11 ust. 1 pkt 5 oraz § 15 ust 3 pkt 1 i 4 tego rozporządzenia, określając wysokość wynagrodzenia na kwotę 1200 zł oraz biorąc pod uwagę ilość terminów rozpraw, w których uczestniczył jako obrońca z urzędu, a także podwyższając kwotę z uwagi na nakład pracy o 50 % i uwzględniając podatek VAT 23 %, co w sumie wyniosło kwotę 8756 zł.
Wniosek W apelacji obrońcy oskarżonego C.:
a)
złagodzenie kary pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 204 § 2 k.k. - częściowo zasadny,
b)
wyeliminowanie art. 54 ust. 1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - zasadny,
c)
złagodzenie kary pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 63 ust. 3
Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - częściowo zasadny,
d)
złagodzenie kary łącznej - częściowo zasadny.
W apelacji obrońcy oskarżonego L.:
a)
uniewinnienie od wszystkich zarzutów - niezasadny,
b)
zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu wyższego wynagrodzenia za I instancję - częściowo zasadny.
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.
Jak wyżej w Lp 3.1. przy ustosunkowaniu się do treści zarzutów.
1. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU
4.1.
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności
1. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO
0.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji Przedmiot utrzymania w mocy Zwięźle o powodach utrzymania w mocy
5.1.1.
0.1. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji Przedmiot i zakres zmiany Jak wyżej w Lp 3.1. przy ustosunkowaniu się do treści zarzutów.
Zwięźle o powodach zmiany
5.2.1.
Jak wyżej w Lp 3.1. przy ustosunkowaniu się do treści zarzutów.
0.1. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji
0.0.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia
☐ art. 439 k.p.k.
Zwięźle o powodach uchylenia
5.3.1.1.1.
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości ☐ art. 437 § 2 k.p.k.
Zwięźle o powodach uchylenia
5.3.1.2.1.
Konieczność umorzenia postępowania ☐ art. 437 § 2 k.p.k.
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia
5.3.1.3.1.
☐ art. 454 § 1 k.p.k.
Zwięźle o powodach uchylenia
5.3.1.4.1.
0.0.1. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania
0.1. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku Punkt rozstrzygnięcia z wyroku Przytoczyć okoliczności
1. Koszty Procesu Punkt rozstrzygnięcia z wyroku Przytoczyć okoliczności IV
V
Wynagrodzenie dla obrońcy z urzędu osk. L. za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 29 ust 1 ustawy prawo o adwokaturze i na podstawie § 11 ust 1 pkt 5 Rozp. Min. Spraw. z 22.10.2015r., w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz. U. poz. 1800 przy uwzględnieniu powołanego powyżej w Lp 3.1 przy uzasadnieniu podwyższenia wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu za postępowanie przed Sądem I instancji wyroku T.K. z 23.04.2020 r.
Podstawą zwolnienia osk. C. i L. od wydatków za postępowanie odwoławcze są względy słuszności, gdyż apelacje obrońców tych oskarżonych zostały w dużej mierze uwzględnione (art. 633 kpk).
Podstawą zasądzenia od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa opłat za obie instancje są przepisy art. 2 ust 1 pkt 5, art. 3 ust. 1 i art. 10 ust 1 Ustawy o opłatach w sprawach karnych.
Opłata od osk. C. to 400 zł od kary pozbawienia wolności i 1800 zł od kary grzywny.
Opłata od osk. L. to to 400 zł od kary pozbawienia wolności i 450 zł od kary grzywny.
1.7. PODPIS
Sędzia SA Tomasz Duski Sędzia SA Paweł Anczykowski Sędzia SA Andrzej Solarz
0.1. Granice zaskarżenia Kolejny numer załącznika 1
Podmiot wnoszący apelację Obrońca osk. C.
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 2 lipca 2019 r., sygn.
akt III K 31/18
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☐ w całości
☒ co do winy
☒ co do kary
☒ na korzyść
☐ na niekorzyść
☒ w części
☐ co do środka karnego lub innego
rozstrzygnięcia albo ustalenia
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☒ art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu
☐ art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu
☐ art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia
☐ art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☒ art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka
☐ art. 439 k.p.k.
☐ brak zarzutów
0.1.1.4. Wnioski
☐ uchylenie ☒ zmiana
0.1. Granice zaskarżenia Kolejny numer załącznika 2
Podmiot wnoszący apelację Obrońca osk. L.
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 2 lipca 2019 r., sygn.
akt III K 31/18
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☐ w całości
☒ co do winy
☒ co do kary
☒ na korzyść
☐ na niekorzyść
☒ w części
☒ co do środka karnego lub innego
rozstrzygnięcia albo ustalenia
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☒ art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu
☐ art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu
☒ art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia
☒ art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☒ art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka
☐ art. 439 k.p.k.
☐ brak zarzutów
0.1.1.4. Wnioski
☐ uchylenie ☒ zmiana
Tekst orzeczenia pochodzi ze zbiorów sądów powszechnych.
